Krijimi i Asociacionit është tema kryesore e cila po mbizotëron këto ditë në Kosovë, por jo vetëm.
Shumica e shteteve perëndimore po i bëjnë kërkesë Kosovës për një gjë të tillë.
Duke filluar nga SHBA, Gjermania, Britania dhe vendet e tjera, po kërkojnë që të formohet Asociacioni, mirëpo ai duhet të jetë sipas Kushtetutës së Kosovës.
Kryeministri i Kosovës, Albin Kurti për të pranuar Asociacionin ka publikuar gjashtë kushte, ndërsa për planin franko-gjerman ai është pajtuar.
Në lidhje me këtë, analisti politik prof. dr. Enver Bytyçi, thotë se, asociacioni është mollë sherri në Kosovë, teksa pyet se çfarë kompetencash do të ketë?
“Albin Kurti pranoi që plani franko-gjerman është një bazë e mirë për të zhvilluar negociatat dhe për ta nënshkruar atë. Në fakt e kishte pranuar edhe më parë. Por molla e sherrit ishte dhe mbetet krijimi i asociacioni të Komunave me Shumicë Serbe në Kosovë. Çeshtja është se si do të jetë ky asociacion, çfarë kompetencash do të kenë, a do të krijojë impakt pozitiv apo negativ në të ardhmen për paqen, stabilitetin dhe sigurinë ballkanike e europiane!”, thotë Bytyçi për gazetën “Bota sot”.
Ai shprehet se, që në vitin 1795 Immanuel Kant shkruante në veprën e tij “Paqja hyjnore” se marrëveshjet (traktatet) e paqes duhet të garantojnë paqe, siguri dhe stabilitet afatgjatë dhe të qëndrueshëm.
“Pikërisht për realizimin e kësaj kërkese filozofike të pakontestueshme nga asnjë teori tjetër politike unë jam skeptik. Nuk besoj plotësisht se formimi i nje asociacioni, i cili u njeh serbëve në Kosovë të drejta në fushën e sigurisë, mund të garantojë paqen në rajon. Në vetëvete çdo asociacion, edhe në fushën e kulturës, arsimit, punësimit e urbanizimit, kur është fjala për serbët, do të shërbejë si mekanizëm i destabilizimit të Kosovës. Shoh që analistë, diplomatë e politikanë të shumtë, madje me shumicë edhe nga Shqipëria dhe Kosova, diskutojnë për asociacionin serb në Kosovë, sikur ky po ngrihet në Itali, Francë, Gjermani, Austri, apo vendet skandinave, pra në vende krejt demokratike. Harrojnë se ky nuk është asociacion i komunave gjermane në Çeki, austriake në Itali, apo daneze në Gjermani. Eshtë asociacion me një grupim njerëzish në ekstazë në armiqësinë e tyre me viktimat e tyre”, thotë Bytyçi.
Profesori shton se, nuk ka ndodhur as këto 15 vite të pavarësisë së Kosovës që serbët të kenë dhëna shenja se e pranojnë shtetin dhe shtetësinë e Kosovës, se pranojnë instuticionet e saj.
“Edhe pjesëmarrja në parlament është pranuar me qëllime destabilizimi dhe për ta dobësuar nga brenda këtë shtet dhe pavarësinë e saj. Dikush do të besojë se sapo Kurti e Vuçiq ta nënshkruajnë krijimin e asociacionit të Komunave me Shumicë Serbe gjithçka do të ndryshojë, Serbia do të bëhet “demokratike”! Serbët do të zhvishen nga militarizimi i trurit nacional-shovinist! Vuçiq do të bëhet dele! Daçiq do të ndahet nga Moska! Iluzionet na kanë çuar ne shqiptarëve gjithnjë në dështime të mëdha e të rrezikshme edhe për fatin e kombit dhe territorin tonë. A nuk dukej një person futurist me ëndërra të të marrësh ish-kryeministri i Kosovës, kur në vitin 2013 nënshkroi marrëveshjen e normalizimit në Bruksel dhe deklarohej se “prej sot Serbia e ka njohur dhe pranuar Kosovën shtet të pavarur”?! Çfarë ndodhi? Dialogu në përgjithësi dhe marrëveshja e asaj kohe sollën tensionimin e mëtejshëm e madje gati ndarjen e Kosovës”, potencon ai.
Bytyçi pohon se, dhe asociacioni, si njëra prej marrëveshjeve që pritet të nënshkruar, krahas planit franko-gjerman, nuk pritet të krijojë stabilitet.
“Me qëllim që të evitohet kjo, atëherë duhen garanci nga faktori ndërkombëtar. Garancia kryesore është që Kosova të pranohet në OKB dhe NATO, si dhe të njihet nga ana e Serbisë. Garanci do të jetë evitimi me çdo kusht përpjekjeje për të lejuar që siguria e territorit dhe e qytetarëve të Kosovë të jetë kompetencë e këtij asosacioni. Nëse nuk ndodh njohja nga Beogradi, nëse Kosova nuk bëhet anëtare e OKB-së dhe e NATO-s, nëse atë nuk e njohin automatikisht pesë vendet anëtare të BE-së, atëherë mungon çdo garanci për stabilitetin e Kosovës”, thotë ai.
Ai shprehet se, duhet të kuptojmë se destabilizimi i Kosovës do të destabilizojë menjëherë edhe dy shtete të tjera, Bosnjë-Hercegovinën dhe Malin e Zi.
“Dhe premtimet verbale, pa marrëveshje garantuese, të SHBA-ve dhe BE-së nuk janë garanci. Madje edhe garancitë euro-amerikane të nënshkruara e të njohura ndërkombëtarisht nuk do ta evitojnë plotësisht rolin destruktiv të Serbisë në Kosovë. Garanci është që të evitohet plotësisht prezenca e Serbisë në Kosovë. Largimi përfundimtar i saj prej këtij vendi duhet të jetë objektivi i çdo marrëveshje me Serbinë. Eksperienca e dhjetë viteve pas nënshkrimit të marrëveshjes së 19 prillit 2013 është e mjaftueshme për të qenë të vendosur për një marrëveshje që garanton shtetësinë, funksionalitetin e institucioneve dhe tërësinë territorial”, pohon profesori.
Ai shton se, një asociacion që bëhet kërcënim për integritetin e dhe sovranitetin e Kosovës.
“Kjo duhet të pasqyrohet në marrëveshje dhe garancia për këtë duhet nënshkruar nga Fuqitë e Mëdha. Ndërkohë në marrëveshjen e hartuar nga Franca dhe Gjermania duhet kërkuar njohja e Kosovës nga ana e Serbisë, së paku ndryshimin e kushtetutës serbe për të mos e konsideruar më atë si pjesë e territorit të saj”, përfundon profesori Enver Bytyçi.
